ارزش هاي غير ملموس مراتع
مرتع ، دايه بي مزد و منت انسان و حافظ و پاسدار قداست و عفت خاك است
مراتع علاوه بر نقشي که در تولید و تامین علوفه دارند دارای ارزشهای دیگری هم هستند. محاسبات و ارزیابی های بین المللی نشان داده است که ارزش یک هکتار مرتع در سال معادل ۲۳۲ دلار است که 25 درصد این مقدار مربوط به تامین علوفه و 75 درصد آن مربوط به ارزش های زیست محیطی است. به بیان دیگر مراتع ايران علاوه بر تولید 10.7 میلیون تن علوفه؛ تقریبا چهار برابر همین مقدار ارزشهای غیر مستقیمی دارند که معمولا در محاسبات اقتصادی نادیده گرفته می شود. نقش ديگر مراتع را بايد در جلوگيري از بروز پديده سيلاب دانست.
برای روشن شدن مطلب چنانچه گردش آب در یک منطقه نيمه مرطوب با پوشش گياهي بوته‌اي را در نظر بگیریم، نزولات آسماني در اين‌مناطق قبل از تماس مستقيم با سطح خاك، با شاخ و برگ پوشش گياهي برخورد نموده و قسمت‌اعظم انرژي جنبشي خود را كه عامل اصلي تخريب ذرات خاك مي‌باشد از دست مي‌دهد، درنتيجه نه تنها بارندگي هاي ملايم و كم دوم بلكه بارندگي‌هاي شديد طولاني نيز آن اثر تخريبي‌مناطق بدون پوشش گياهي را ندارند. در اينگونه مناطق قسمتي از نزولات توسط شاخ و برگ‌پوشش گياهي كم و بيش متراكم، نگهداشته شده و قبل از رسيدن به سطح خاك به حالت بخار به‌هوا بر مي‌گردد. حدود 20 تا 25 درصد نزولات، بسته به تراكم پوشش گياهي و خصوصيات‌فيزيكي خاك در سطح زمين جاري شده و بصورت رواناب از محيط خارج مي‌گردد و بقيه هم درخاك نفوذ مي‌كند[1] .
حال چنانچه منطقه دارای پوشش گياهي فقير باشد، تراكم پوشش گياهي در اين مناطق‌بخصوص در فصل زمستان بسيار كم است. كمبود هوموس (كودهاي گياهي) موجب ناپايداري‌خاك گرديده و در نتيجه باعث فشردگي و كاهش درجه نفوذپذيري خاك مي‌گردد. نزولات‌آسماني با هر شدت و حالتي كه باشد تماماً و يا قسمت اعظم آن به سطح خاك مي‌رسد. دربسياري از مناطق پس از برخورد اولين قطرات باران به خاك نرم آن مناطق، لايه نفوذناپذيري درسطح خاك بوجود مي‌آيد و در نتيجه قسمت اعظم نزولات در سطح خاك جاري شده و بصورت‌سيلاب از محيط خارج مي‌گردد.
[1] - خاوري حسن، آب مورد استفاده بشر و رابطه آن با پوشش گياهي، مجله منابع طبيعي ايران، انتشارات دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران 1358 شماره 36.